Podczas wernisażu wystawy „Światłem Malowanie. Witraże i mozaiki z Krakowskiego Zakładu Witrażów S.G. Żeleński (1902–1952)” w dniu 16 stycznia 2025 roku, miłośnicy sztuki zgromadzili się w Muzeum Archidiecezji Warszawskiej, aby celebrować przepiękne dzieła szklane, które przez niemal pół wieku zdobiły zarówno świątynie, jak i świeckie wnętrza na terenie całej Polski. Większość prezentowanych prac stanowiły zdjęcia, rysunki, ale na wystawie można zobaczyć wiele oryginalnych witraży oraz kartonów, na podstawie których powstawały oszklenia.
Atmosfera tego wieczoru była wyjątkowo uroczysta, a entuzjazm widoczny na twarzach gości przypominał radosne oczekiwanie na odkrywanie skarbów.
Dr Piotr Kopszak, dyrektor muzeum, serdecznie powitał zgromadzonych gości, podkreślając znaczenie dziedzictwa Żeleńskich dla polskiej kultury i sztuki oraz zaangażowanie licznej grupy osób dzięki którym wystawa powstała. Jego przemówienie, pełne ciepła i pasji do sztuki, stworzyło atmosferę szacunku i podziwu dla wszystkich form sztuki stosowanej.
Jednak prawdziwym punktem kulminacyjnym wieczoru był niemal wykład Danuty Czapczyńskiej-Kleszczyńskiej, który zachwycił słuchaczy głęboką znajomością tematu oraz osobistym zaangażowaniem w przekazywanie historii pracowni. Opowiedziała fascynującą historię Izabeli z Madeyskich Żeleńskiej, która po śmierci męża przejęła kierownictwo nad zakładem i z niezwykłą determinacją prowadziła go przez dekady. Jej zdolności zarządcze i artystyczne intuicje pozwoliły zakładowi na rozwój i osiągnięcie statusu legendy w świecie polskiego rzemiosła artystycznego.
Wystąpienie profesora Andrzeja Olszewskiego, wybitnego historyka sztuki i inicjatora wystawy, otworzył nowe perspektywy na znaczenie pracowni Żeleńskich w kontekście ogólnopolskim. Podkreślił, jak innowacyjne podejście do sztuki witrażu i mozaiki pozwoliło na realizację projektów, które dziś można podziwiać w najbardziej prestiżowych miejscach w Polsce. Przede wszystkim zwrócił uwagę na znaczenie wszelkiego rodzaju publikacji, książek, katalogów, które wspominają lub opisują wydarzenia takie jak ten wernisaż i wystawa. Sprawiają one, że nabierają one wówczas cech ponadczasowej trwałości i utrwalają pamięć o prezentowanych pozycjach.
Wernisaż stał się nie tylko okazją do podziwiania dzieł sztuki, ale także platformą do dyskusji o przyszłości i konserwacji tego kruchego dziedzictwa. Obecność znakomitych osobistości ze świata sztuki, historii sztuki, mediów oraz licznych miłośników witrażu dodatkowo podkreśliła rangę i unikalność tego wydarzenia. Miejsce, w którym się odbyło, dodatkowo zaakcentowało związek między historią a współczesnością, ukazując trwałość i nieprzemijalność sztuki witrażowej.
Wernisaż wystawy „Światłem Malowanie” był wydarzeniem pełnym inspiracji, które nie tylko przybliżyło dzieła Zakładu Witrażów S.G. Żeleński, ale również uhonorowało postać Izabeli Żeleńskiej, kobiety o niezachwianej woli i artystycznej wizji, której dziedzictwo pozostanie żywe w sercach i umysłach miłośników sztuki na całym świecie.
Wydarzenie to zainicjowało czasową wystawę w Muzeum Archidiecezji Warszawskiej.
Można ją oglądać do dnia 13 kwietnia 2025 roku.
Zapraszamy do Warszawy na ulicę Dziekanią 1.
Szczegółowe informacje znajdziecie Państwo na stronie muzeum https://maw.art.pl/
Muzeum zaprasza również na cykl wykładów związanych z wystawą:
28.01.2025 Iza z Madeyskich Żeleńska (1878-1956): „urocza Izia”-„Dzielna niewiasta” Danuta Czapczyńska-Kleszczyńska
04.02.2025 Witraż w poezji młodopolskiej. Rozalia Wojkiewicz
18.02.2025 Witraż to nie kosmos? Opowieść o tym jak powstaje witraż oraz o wpływie AI na ten proces. Andrzej Bochacz
25.02.2025 Witraże współczesne. prof. Maria Żychowska
04.03.2025 Obraz Kazimierza Stabrowskiego „Paw” na tle witrażu. dr Piotr Kopszak
11.03.2025 Mozaika i teologia. o. Lucjan Bartkowiak
25.03.2025 Witraż w teorii sztuki XIX w. Roksana Gawrońska
01.04.2025 Witraż w perspektywie koncepcji wyobraźni katolickiej. prof. Grzegorz Pyszczek
08.04.2025 Adam Żeleński – „Ptak Złoty” Danuta Czapczyńska-Kleszczyńska
