Podczas XI konferencji naukowej AVP w Lidzbarku Warmińskim 28 maja 2022 roku Ania Pacanowska i Marek Gołowacz zorganizowali fascynującą wycieczkę po Warmii. Piatym etapem były Dywity.
Na przestrzeni dziejów, kościół parafialny p.w. św. Apostołów Szymona i Judy Tadeusza w Dywitach, stojący na wzgórzu, które pierwotnie służyło jako miejsce kultu pogańskiego, przechodził liczne metamorfozy, od pierwszego kościoła wzniesionego w 1362 roku, po nowoczesne struktury zbudowane pod koniec XIX wieku. Mimo wielu trudności, takich jak wojny, pożary i epidemie, które niszczyły zarówno budynek, jak i ducha wspólnoty, kościół pozostał centrum życia duchowego i kulturowego regionu. Różne etapy jego rozbudowy i renowacji odzwierciedlają zmieniające się potrzeby i możliwości jego parafian, jak również dynamikę historii Warmii.
Wycieczka miłośników witraży do tego kościoła nie była przypadkowa. Kościół w Dywitach, ze swoją późnogotycką architekturą i neogotyckim wnętrzem, stanowi prawdziwą skarbnicę dzieł sztuki, w tym znakomitych przykładów sztuki witrażowej. Grupa, złożona z entuzjastów historii i sztuki, była szczególnie zainteresowana oszkleniami, które uchodzą za jedne z najcenniejszych w regionie. Witraże te nie tylko zdobią kościół, ale także opowiadają historię lokalnej społeczności, jej wiary i tradycji.
Podczas wizyty, uczestnicy wycieczki mieli okazję przyjrzeć się z bliska zarówno starym, jak i nowszym witrażom. Te szklane dzieła sztuki, niekiedy datowane na wieki wstecz, zachwycają bogactwem barw i szczegółowością wykonania. Witraże w kościele w Dywitach są nie tylko elementem dekoracyjnym, ale stanowią integralną część liturgii, wprowadzając element transcendentalny do wnętrza świątyni.
Każdy witraż opowiada różne historie – od biblijnych scen po lokalne legendy i postaci historyczne. Sposób, w jaki światło przebija się przez kolorowe szkło, zmieniając się w zależności od pory dnia i roku, sprawia, że każda wizyta w kościele może oferować nowe doznania. Zainteresowanie grupy skupiało się także na technikach tworzenia witraży oraz na zachowaniu i konserwacji tych kruchych dzieł sztuki.
Poza witrażami, uczestnicy mogli podziwiać inne elementy wyposażenia kościoła, takie jak neogotyckie ołtarze, ambonę oraz liczne rzeźby. Organy, wykonane w 1895 roku przez firmę Bruno Goebla z Ornety, były kolejnym punktem programu, który zachwycił miłośników muzyki i rzemiosła artystycznego.
Wycieczka do kościoła w Dywitach była nie tylko okazją do podziwiania unikalnych witraży, ale także głębokiego zrozumienia historycznego i kulturowego kontekstu, w którym te dzieła sztuki zostały stworzone. Dla uczestników było to niezapomniane doświadczenie, które pozwoliło im na nowo docenić znaczenie sztuki sakralnej w życiu wspólnoty.