Podczas X konferencji naukowej AVP w Legionowie 26 maja 2018 roku zorganizowaliśmy fascynującą wycieczkę po okolicach Warszawy. Jednym z etapów była kaplica pałacowa w Guzowie.
W kaplicy pałacowej św. Feliksa de Valois w Guzowie, w województwie mazowieckim, znajduje się niezwykłe dzieła sztuki. Wśród nich witraż „Madonna z Dzieciątkiem” z końca XIX wieku. Jest to jedno z trzech okien witrażowych, które zdobią tę kaplicę, a wykonała je słynna pracownia witraży „Charles Champigneulle fils” z Paryża.
Witraż ten jest dziełem Louisa-Charlesa-Marie Champigneulle, znanego również jako Charles II Champigneulle, który był przedstawicielem drugiego pokolenia mistrzów szklarskich. Jego ojciec, Charles-François Champigneulle, założył zakład ceramicznej rzeźby religijnej w Metz, a następnie, w 1868 roku, przejął słynny dom malarstwa na szkle Laurenta-Charlesa Maréchala, znanego jako Maréchal de Metz. W 1872 roku, po aneksji Metzu przez Niemcy, Charles-François przeniósł swoje zakłady do Bar-le-Duc.
Louis-Charles-Marie Champigneulle urodził się w Metz w 1853 roku. Rozpoczął swoją pracę w Bar-le-Duc, ale w 1881 roku przeniósł się do Paryża i założył własną pracownię przy ulicy Notre-Dame-des-Champs 96. Jego witraże zdobyły wiele nagród, a on sam został członkiem jury prezentacji szkła artystycznego na Wystawach Powszechnych w Paryżu.
Kaplica pałacowa św. Feliksa de Valois w Guzowie, w której znajduje się witraż „Madonna z Dzieciątkiem”, została wybudowana w latach 1892-1894 przez Feliksa i Emilię Sobańskich. Kaplica jest zbudowana w stylu renesansu angielskiego na planie prostokąta z trójbocznie zamkniętym prezbiterium.
Witraż „Madonna z Dzieciątkiem” znajduje się w bocznym ołtarzu kaplicy i jest jednym z trzech, które przetrwały do naszych czasów. Pozostałe dwa witraże w prezbiterium przedstawiają św. Feliksa de Valois oraz św. Emilię, męczenniczkę z czasów Dioklecjana. Witraże zostały wykonane według szkoły paryskiej w 1896 roku.
Witraże są niezwykłym przykładem sztuki witrażowej z końca XIX wieku. Prace Champigneulle’a są cenione za wysoką jakość wykonania, precyzyjność detali oraz harmonijne połączenie kolorów. Witraże w kaplicy pałacowej św. Feliksa de Valois są nie tylko dziełami sztuki, ale również ważnym elementem dziedzictwa kulturowego Guzowa. Przetrwały one trudne czasy, w tym reformę rolną z 1944 roku, która odebrała pałac rodzinie Sobańskich, oraz okres powojenny, kiedy kaplica służyła jako filia parafii w Wiskitkach.
Witraże są pionowo wydłużony, a kompozycja składa się z kilku segmentów, które tworzą bogato zdobiony łuk.
Witraże są przykładem mistrzowskiego wykonania zarówno w kwestii technicznej, jak i artystycznej, pełnym symbolicznych i religijnych odniesień, co czyni go ważnym elementem dekoracyjnym i duchowym w przestrzeni, w której się znajduje.