Podczas XI konferencji naukowej AVP w Lidzbarku Warmińskim 28 maja 2022 roku Ania Pacanowska i Marek Gołowacz zorganizowali fascynującą wycieczkę po Warmii. Drugim etapem była Kochanówka.
Na skraju Warmii, wśród malowniczych pejzaży, grupa miłośników sztuki witrażowej odwiedziła niewielką, ale pełną historii miejscowość Kochanówka. Znajduje się tam kościół parafialny pw. św. Wawrzyńca, który stanowi prawdziwy skarb architektury neogotyckiej i dziedzictwa kulturowego regionu.
Dzieje Kochanówki sięgają początków XIV wieku, kiedy to osada została założona przez warmińskiego wójta Henryka Lutra. Pierwsza świątynia powstała tutaj w przełomie XIV i XV wieku, lecz po licznych pożarach i zniszczeniach, obecny kościół wzniesiono na początku XX wieku. Konsekracja miała miejsce w 1925 roku, a jego monumentalna bryła i strzelisty wygląd do dzisiaj dominują nad lokalnym krajobrazem.
Architektura kościoła to przykład pseudobazyliki neogotyckiej, gdzie nawa główna, wyższa od bocznych, przykryta jest sklepieniem gwiaździstym, tworząc niezwykle majestatyczną przestrzeń. Z zewnątrz, nieotynkowane ceglane ściany i wysoka, ostro zakończona wieża, dodają kościołowi surowego charakteru, który jednak idealnie wpisuje się w otaczający go krajobraz.
Wnętrze kościoła kryje prawdziwe skarby sztuki, w tym zabytkowe elementy wyposażenia przeniesione z poprzedniej świątyni. Ołtarz główny, wczesnobarokowy z XVII wieku, oraz dwa ołtarze boczne z około 1700 roku, to przykłady majestatycznej sztuki sakralnej. Elementy te, wraz z obrazami świętych i bogato zdobionymi rzeźbami, tworzą wrażenie sakralnego muzeum, gdzie każdy element niesie ze sobą fragment historii.
Szczególnym zainteresowaniem uczestników wycieczki cieszyły się witraże, które są jednymi z najcenniejszych elementów tego kościoła. Te kolorowe szklane kompozycje nie tylko wprowadzają w przestrzeń sakralną element mistyczny i medytacyjny, ale również są świadectwem rzemiosła artystycznego. Witraże te, różniące się stylem i motywami, przedstawiają sceny biblijne oraz postaci świętych, wprowadzając wiernych w głębię religijnego doświadczenia.
Odwiedziny w Kochanówce były nie tylko okazją do podziwiania sztuki witrażowej, ale także momentem refleksji nad przemijaniem i trwaniem, które symbolicznie reprezentuje kościół św. Wawrzyńca. Wszystko to sprawia, że każda wizyta w tej małej, ale niezwykle bogatej w historię miejscowości, staje się wyjątkowym doświadczeniem, pogłębiającym zrozumienie kultury i historii Warmii.